Tesla'nın CEO'su Elon Musk geçirdiği dönemi "dayanılmaz" olarak tarif etti. Başarılı iş insanı, dünyayı değiştirmek ve işlerini başarıyla sürdürmek için ailesini ve arkadaşlarını ihmal ettiğini söyledi.
Elon Musk birçok lider gibi tuzağa düşenlerden... "Yeterince çalışırsam çözerim" diyen Musk'ı ise tahmin edilebilir eski bir hikâye bekliyor; kötü sonuçlar ve tükenmişlik. Oysa liderler için mükemmelliği elde etmenin kahramanca çabalar veya titreyerek alınan kararlar dışına başka bir yolu var. Araştırmamız, günümüzde başarılı liderlerin, dünyanın ağırlığını taşıyan Yunan kahraman Atlas'a nazaran meditasyon yapan Buda'yla daha fazla ortak yönü bulunduğunu gösteriyor.
For All liderlik modeliyle ilgili 10 bin yönetici ve 75 bin çalışanın temsil edildiği araştırmamızda* beş liderlik seviyesi belirlendi. Liderler üç seviyeden, yani; hedefsiz, gelişigüzel ve işlemsel lider seviyelerinden kaçınmak istiyorlar. Yanlı, kötü niyetli, soğuk, önyargılı gibi niteliklerle karakterize edilen bu liderlik seviyeleri, insan potansiyelini aşağı çekerken aynı zamanda gelişimi de sınırlandırıyor.
4. seviye: İyi bir lider
Dördüncü seviye ise liderliğin belirttiğimiz bu düşük aşamalarına nazaran büyük bir gelişme gösterdiği bir seviye. Biz bu tür yöneticilere "iyi bir lider" diyoruz. Çalışanlar, bu düzeyde bulunan liderlere bağlılık duyarlar ve verimlilikleri yüksektir. Fakat bu tür yöneticilerin zayıf bir tarafları vardır. Atlas gibi iş yerindeki bütün yükü taşımak isterler. Yukarıdaki sembolde gördüğünüz gibi, bu liderler, büyük bir görev ve sorumluluk yüklenirler. Bu durum, bir yandan takdir edilecek durum. Ancak bu liderler, genellikle insan potansiyelini göz ardı eder. Kendi başlarına çok şey yapmaya çalıştıkları için potansiyellerinin tamamını kullanmazlar ve işlerine maksimum seviyede katkı sağlamayı başaramazlar.
5. seviye: "Herkes İçin" bir lider
Yaptığımız analizlerde genel vizyonun resmini çizmeye odaklanan liderlerin, çalışanlarına iyi bir çalışma deneyimi sunduklarını ve bu sayede en iyi sonuçları alma eğiliminde olduklarını keşfettik. 5. seviyede "Herkes İçin" lider olarak tanımladığımız bu liderler, birçok açıdan Atlas benzeri patronlara göre daha iyi performans gösteriyorlar. Dördüncü seviyedeki liderlerle karşılaştırdığımızda “For All” seviyesindeki liderlerle aynı iş ortamını paylaşan çalışanların %21 oranında daha yüksek verimlilik sergilediklerini gördük. Aynı zamanda bu çalışanların inovasyon, çeviklik ve müşteri sadakati sağlama seviyelerinde daha yüksek puanlar aldıklarını gözlemledik.
Seviye 5’teki lider ikonumuz, iş sürecini temsil eden çizgilerin elinde başladığı, kafasının üstünde kavis aldığı güven içinde tasvir edilen bir kadın. Bu imaj, ekibini öne çıkardığı ve tüm çalışanları kapsadığı için gökkuşağı benzeri vizyonuyla çalışanlar arasında kurduğu bağlantıyı yansıtıyor. Rahat bir şekilde oturması ise başarı elde etmedeki yüksek potansiyelini ve başarıları nedeniyle elde ettiği özgüveni gösteriyor. Bu konumlanma, dikkatli ve mütevazı “For All” liderinin tembel olduğu anlamına gelmiyor. Aksine, zor bir iş hayatında hedeflerini önde tutan, çalışanları konsantre ve uyumlu bir şekilde bir araya getiren, duygudaşlık ilişkisi kurduran yaratıcılığını ve yeteneklerini gösteriyor. Çok çalışsa da enerjisini pozitif kullanıyor. Tüm takımın enerjisini nereye yönlendireceğini biliyor, uyku bilimini tanıyor ve kendini şarj etmenin getirdiği avantajların farkında.
Liderliği yeniden insanlaştırmak
Evet, tam olarak liderliği yeniden insanlaştırmaktan bahsediyoruz. Bu, kolay bir iş değil. CEO'lar ve diğer üst düzey yöneticiler, yoğun baskıya maruz kalabiliyorlar, profesyonel hayatlarında savunmasız kalabiliyorlar. Ayrıca bulundukları konumun tüm yükünü kaldırma konusunda yeteri kadar donanımlı ya da eğitimli olamayabiliyorlar. Oysa bunlar tam da yoğun rekabet ortamında ihtiyaçları olan özellikler. Bununla birlikte son araştırmamız antik köklere dayanıyor. Buda bir insandı. Amaç ve nezaketle ilgili görüşleri günümüzde de tüm insanlar için kullanılabilir.
Atlas ise bir tanrıydı. Dünyayı omuzlarında tutabiliyordu. Ancak hiçbir insan bunu en azından alegori de olsa uzun süre yapamaz. Bunu yapmaya çalıştığımızda ise kötü şeyler oluyor. Elon Musk'ın yorucu çalışma saatleri ve değişken tavırlarıyla son aylarda yaşanan tartışmalar arasında doğrudan bir bağ kurmak zor. Arianna Huffington'un Musk'a yazdığı açık mektupta olduğu gibi, kesintisiz çalışma bilime karşıdır ve olumsuzluk üretir. Huffington, daha akıllıca bir yaklaşımın insan sınırlarımızı onurlandırmak anlamına geldiğini ifade etti ve bu sınırlar içerisinde çalışmamız gerektiğini savundu.
Araştırmamızın önerdiği de aslında bu. İyi haber, CEO'lar ve diğer çalışanlar bu özelliklere sahip olabilir. İyi ve kaliteli dinlenme harika sonuçlar getirebilir. Ancak bir CEO olarak tanrı Atlas'ı efsane olarak tanımlamak zorundasınız. En güçlü liderlik seviyesinde sorumluluk almanın bir paradoks yarattığını biliyoruz. Yükü paylaşmak ve ekibinizdeki tüm çalışanların sizi gökkuşağının sonuna götürmesine izin vermek en doğrusu olacaktır.
*https://www.greatplacetowork.com/book
